Skip links

NASA lam Zirchianna – India Today in a tarlan danin Mizoram chu a chhe pawl kan ni leh ta

Mizoram chu India rama Zirna tha leh thalo tehna, Performance Grading Index (PGI) ah India rama a hniam ber pawl kan lo ni tawh a, tin, mahni state thawhchhuah – GSDP ataga leiba ngah ber – Pakhatna kan lo hauh zo deuh chiah bawk a nih kha.

Khawvel a vansang lam kaihnawih thil a theihna sang filawr tak nei, USA sorkar hnuai a mi, NASA chuan Socioeconomic Data and Applications Center (SEDAC) hnuai ah ram/state rethei leh hausa tehna Global Gridded Relative Deprivation Index (GRDI) chu an tichhuak ta a, hei hi India ram a chanchinbu lian ber pakhat – India Today chuan zirchianna lo nei ve leh in, he an zirchianna atang hian Mizoram chu point 75.1 hmu in India ram state zinga zirna, hriselna leh khawsak phunga rethei leh hniam ber pawl kan nih thu a tarlang a, ram leilung hausa tak Meghalaya chu 79.8 hmu in, a chhe lamah pakhatna an ni.

He GRDI ah hian inthlang mai tur Chhattisgarh 72.8, Madhya Pradesh 74, Rajasthan 75.7, leh keini, Mizoram 75.1 chu India ram chawhrual 64.4 aia sang, point 70 ai pawha la sang zawk, dinhmun chhe ber pawl ah kan awm a ni. Tin, Mizoram score 75.1 ai a hmu sang, dinhmun chhe veleh chhawng zingah kan NE pui, Arunachal Pradesh leh dinhmun chhe ber nihna hauh tu Meghalaya, 79.8 te an awm bawk. Hemi, NE state pathum tih loh ah Ladakh leh Rajasthan te hi Mizoram aia rethei, khawsak phung hniam zawk an la ni ve leh bawk a ni. Hetihlaiin, UT pahnih Chandigarh 19.1 leh Delhi 31.9 nii, dinhmun tha pawl an ni a, Kerala leh Tamil Nadu te chu state dinhmun tha pawl an ni bawk.

He NASA in an satellite hmanga zirchianna an neih – GRDI an tih hi a rintlak hle niin India Today chuan an ngai a, ram/state tin te hmasawnna emaw, retheihna emaw kha, hnai tak, kilometre atanga hla leh, kilometre khat bial chhung zel kha chik tak, ngun tak leh chiang takin an hmu thei niin an ngai a, tehfung rintlak tak leh pawimawh tak, India ramin hmasawnna khai rual kan neih theihna atana ruahmanna siam na atana thil tangkai leh pawimawh tak niin an ngai a ni.

He GRDI tehfung thenkhat te hi lo enchiang ila:

  • Multidimensional Poverty: chu sum lama retheihna mai nilo, nitin khawsakna atana mamawh bulpui leh khawsak phung hrim hrim bakah, heng – zirna, hriselna, tui thianghlim hman tur chungchang leh adangte huam tel veka retheihna tehna a ni.
  • Child Dependency Ratio: Hei hi hnathawk thei mihring zat atanga naupang (kum 0-14 inkar) awmzat sawi/teh na niin, hnathawk thei mihring (kum 15-64 inkar) leh nakin lawka hnathawk tur naupang a in buk tawk em tih en/sawi na a ni a, a sang/tam lam chu a tha lam a ni.
  • Infant Mortality Rates: hi chu naupang, kum khat tlinglo emaw, naupiang thi zat emaw sawina a ni a, naupang thi zat hian ram/state changkan leh changkan loh a entir a, naupang thi an tam chuan a ram/state a changkang lo tihna a ni.
  • Subnational Human Development Index: Hei hian mipui vantlang dinhmun a tha em tih a kawk a, hemi chhungah hian zirna, hriselna leh khawsak phung kha en bik a ni.
  • Built Area Ratio: Hmasawnna atana ram/state leilung hman tangkai a ni em tih en na a ni leh a, ram ruak a tam viau chuan thingtlang khua a la tam a, hmasawnna hnathawh a tam lemlo tihna a ngaih a ni.
  • VIIRS Night-time Lights Intensity: zan thim a, vansang atanga ram/state landan a ni a, khawi lai ram/state emaw kha zan ah a thim thuap mai zel chuan hmasawn lo emaw, hmasawnna hnathawh awm lo tihna a ngaih a ni.
  • VIIRS Night-time Lights Slope: A chunga sawi angin, zan thim a, vansang atanga ram/state lan dan kha hun leh kum engemaw chhung, thangkhat lian emaw kha an lo thli thlai ta a, chumi hun chhunga eng a pun belh lemlo a nih chuan hmasawn lemlo tak tihna a kawk a ni.
This website uses cookies to improve your web experience.
Home
Account
Back